Zengin ya da fakir bir ülke olması önemli değil; Avrupa Birliği gelişmekte olan bölgelere yatırım yaparak ve istihdam yaratarak gelir eşitsizliğini nasıl düzeltiyor? AB’nin bölgesel politikasına bakacağız.
Avrupa Birliği’nin toplam bütçesinin yaklaşık üçte birinin bölgesel politikaya ayrıldığını biliyor muydunuz?
Ben Maithreyi Seetharaman ve bu hafta Avrupa Birliği’nin bölgesel politikasıyla zengin ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki eşitsizliği nasıl azaltmayı hedeflediğine bakacağız.
AB bölgesel politikası nasıl işliyor?
Öncelikle bu sistemin nasıl çalıştığını anlamaya çalışalım.
AB bölgesel politikasını derslerinde zorluk yaşayan bir öğrenciye yardım etmek olarak düşünebiliriz. Söz konusu sistem, ekonomi ve toplumsal eşitlik alanında bölgesel kalkınmaya katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Peki bu sistem gelişmekte olan ülkelerin diğer zengin ülkeleri yakalamasına nasıl yardımcı oluyor? İstihdam yaratmayı ve ekonomik büyümeyi nasıl sağlar?
İnsanlara yatırım yaparak şirketlerin büyümesine yardımcı oluyor ve araştırmaları destekliyoruz.
Ancak bunun için 3 ayrı fon tarafından karşılanan ciddi kaynaklar gerekiyor.
İlk fon, gelişme potansiyeli olan ekonomik sektörlere yaptırımlar uyguluyor. İkinci fon ise insana yatırım yapıyor. En son fon, en zayıf halkaların geliştirilmesine yardım sağlıyor.
Böylece dersleri gelişen bir öğrenci gibi, gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri de büyüyor.
İlk bakışta biraz karmaşık görünen bu sistemin nasıl çalıştığını anlamak için sahaya inmeye karar verdik.
AB’nin bölgesel politikasını yerinde anlamak için Çek Cumhuriyeti ve Almanya’ya gideceğiz. Ama soğuğu sevmediğim için yerime Guillaume ve Fanny’yi gönderiyorum.
**Çek Cumhuriyeti’nin ticari yatırımlarının %40’ı AB’den geliyor
**
Guillaume Desjardins, euronews:“Çok teşekkür ederim Maitreyi, evet Prag’da iklim çok soğuk. Ama lazer teknolojisi sayesinde atmosferi ısıtmaya çalışacağız.”
2014 yılında kurulan HILASE şirketi ışın kılıcı üretmiyor olabilir ancak Avrupa çapında 90 yetenekli teknisyeni istihdam ediyor.
HILASE Araştırma Programı Başkanı Antonio Lucianetti:“Üzerinde çalıştığımız lazer teknolojisi, İngiltere ve Almanya’nın ortak geliştirdiği bir proje. Aynı zamanda adaptif optik alanında kullandığımız teknoloji, Fransız ve İtalyan iş birliğinden geliyor. Gelecekte bizim teknolojimiz de kullanılabilir. otomotiv üretiminde ve ağır sanayide”.
Avrupa Birliği’nin yapısal fonları, HILASE gibi yenilenebilir enerji ve ulaşım alanında faaliyet gösteren şirketlerin gelişimine fon sağlıyor. Bu sektörler Birlik açısından büyük önem taşıyor.
Ulaştırma Bakan Yardımcısı Tomas Cocek:“Çek Cumhuriyeti’nde ulaşımın iyileştirilmesi son derece önemli bir konu. Bu proje tamamlandığında sadece Çek şirketlerine değil, aynı zamanda Almanya, Avusturya, Polonya ve Güney Avrupa’daki şirketlere de katkı sağlayacak.”
Son iki yılda Avrupa Birliği fonları Çek Cumhuriyeti’ndeki kamu yatırımlarının yaklaşık %40’ını oluşturdu. Ve bu yatırımlar ülkede 27 bin civarında istihdam olanağını garanti ediyor.
Şimdi bu fonların diğer ülkelere nasıl fayda sağladığını öğrenmek için Brüksel’e gidelim.
“Gelişmiş ülkeler de AB fonlarından yararlanıyor”
Avrupa Komisyonu’nun Bölgesel Politikadan Sorumlu Üyesi Corina Cretu: _Aslında katılımcı ülkeler ile yararlanıcı ülkeler arasındaki ayrımı doğru bulmuyorum. Sonuç olarak gelişmiş ülkeler de inovasyon ve araştırma projeleri kapsamında bu fonlardan doğrudan yararlanmaktadır. Doğru, Doğu Avrupa ülkelerinin Batı’ya göre daha fazla ihtiyaçları olabilir ama zengin ülkeler de ticaret alanında ciddi bir avantaj elde ediyor.
_
Guillaume Desjardins, euronews:Öncelikli sektörler neler olacak?
Avrupa Komiseri Corina Cretu:Bizim için inovasyon çok önemli. Genişbant ya da bölgenin kalkınması için ne gerekiyorsa yenilik yapacağız. Her bölgenin Silikon Vadisi gibi olamayacağını biliyorum. “Akıllı özelleştirme stratejileri” dediğimiz, her bölgenin kendi kendini güçlendirmesini içeren bir politikamız var.
Guillaume Desjardins, euronews:Vişegrad ülkelerine güçlü bir para akışı oldu ancak artık sanayide yavaşlama yaşayan ülkeler de hedef alınıyor. Bize bundan bahseder misiniz?
Avrupa Komiseri Corina Cretu:Vişegrad ülkeleri de büyük bir bütçeye sahip olma hakkına sahiptir. Avrupa’daki genel büyümeye rağmen, krizden sonra hâlâ bazı bölgelerin gayri safi milli hasılasında (GSMH) durgunluğa tanık oluyoruz. Bu yüzden 5 bölge seçtik. Bu bölgelerde büyümeyi artıracak stratejiler geliştireceğiz.
Guillaume Desjardins, euronews: _Zenginden alıp fakire ver. Robin Hood’un modern versiyonu gibi. Ancak Sherwood Forest’ın aksine zengin ülkeler, Avrupa Birliği’nin bölgesel politikası kapsamındaki yatırımlardan olumlu getiriler alıyor. Komisyon Üyesi Cretu da bu politikayla zengin ülkelerin doğrudan fon aldığını belirtti.
_
Fanny, Almanya’da işler nasıl?
Almanya’da AB tarafından finanse edilen araştırma merkezleri
Fanny, euronews:William. Şu anda Almanya Potsdam’daki bilim ve araştırma parkındayım. Biliyorsunuz bu ülke dünyanın en güçlü ekonomilerinden birine sahip. Burada karşılaştığımız soruna bir çözüm arıyorum.
Yaklaşık 460,3 milyar avro tutarındaki çekirdek fonların 27,9 milyarı, üretim ve istihdamı desteklemek amacıyla Brandenburg gibi bölgelere gidiyor. Çünkü burası 16 Alman eyaleti arasında kişi başına düşen gelirin en düşük olduğu yerlerden biri… Şimdi bu mali desteğin gerçek etkisini analiz edelim.
Entegrasyon politikasının mali desteğinden Bilim Parkı’na 120 milyon Euro’dan fazla para aktarıldı. Daha sonra yapılan yatırımlarla 2.400 araştırma görevlisine iş imkanı sağlandı ve 9 bin öğrenci bölgeye akın etti. Burada 20 farklı yeni şirket ve start-up kuruldu.
**Agnes von Matuschka, Potsdam Deney Parkı’nın yöneticisi: ** Önümüzdeki 10 yılda burada 1000 kişiye daha iş imkanı sunup 100 yeni şirket kurmak istiyoruz. Bu, araştırmacıların kendi şirketlerini kurmalarına ve fikirlerini kamuoyuna aktarmalarına olanak tanıyacak.
Brandenburg’lu bu start-up, buradaki birçok küçük ve orta ölçekli işletme gibi, artık planlarını çok az destekle uyguluyor.
Kinematics GmbH’nin yöneticisi Christian Guder:Bizim gibi çocuklara yönelik robot üreten bir firmaya Avrupa’da yatırımcı bulmak çok zor. Çünkü piyasada daha popüler iş alanları var. Bu nedenle kurumsal yatırımcıların bize bu fırsatı sunmasından dolayı çok mutluyuz. Şirketi dört yıl önce kurduk. Şu anda çalışan sayımız 30’u aştı ve büyümeye devam ediyoruz.
Avrupa Birliği’ne göre bölgesel politika, bütçeyi destekleyen ülkelerin ekonomilerine olumlu katkı sağlıyor. Aldıkları fonlar yeni ortaklıkların ve ticari işlemlerin ortaya çıkmasına yol açıyor. Peki uzun vadede bu mümkün mü?
Alman Ekonomik Araştırma Enstitüsü Direktörü Alexander Kritikos:Sadece projeler değil, hangi bölgelerin ne tür kurumlara ihtiyacı olduğunu da düşünmemiz gerekiyor. Pek çok yer aşırı bürokrasiden mustariptir ve siyasi destekten yoksundur. Bu tür bölgelerdeki mali desteğin yanı sıra reformlar da bir o kadar önemli… Reformlarla desteklenen, uzun vadeli, yüksek bütçeli yatırımlar yapılmalı…
Avrupa’nın fon verip vermemesi önemli değil. Burada önemli olan fonların yatırıma dönüştürülerek bölgelere dağıtılması… Bu iyi bir fikir ama hayata geçirilmesi çok kolay değil.
Reel Ekonomi ekibi olarak bu programla Avrupa’da bölgeler arası eşitsizliğin nasıl ortadan kaldırıldığını anlatmaya çalıştık. Umarım iki hafta sonra görüşürüz. Tekrar buluşana kadar.